In DigitaleFotografieTips.nl van Kenneth Verburg staat het volgende heldere verhaal over polarisatiefilters.
Wat doet een polarisatiefilter precies?
In het kort komt het er op neer dat een polarisatiefilter reflecties tegengaat. Alles in de wereld reflecteert licht en kan invloed hebben op hoe de kleuren in de camera terecht komen. Hoe meer reflectie, hoe minder je de echte kleuren ziet. De kleuren worden dus versterkt als je het filter op je lens hebt zitten. Groener groen, felle kleuren van bloemen die er nog meer uitspringen. Verder worden reflecties in glas en op water tegengegaan, waardoor je bijvoorbeeld wel de bodem van een fontein met vissen zou kunnen zien of niet alleen de kop van een kikker, maar ook zijn lijf onder de waterspiegel. Maar het bekendste effect is dat blauwe luchten onder bepaalde omstandigheden veel feller (bijna onwerkelijk) blauw worden. Voor grijze luchten heeft het filter geen enkel effect.
Het filter bestaat uit twee delen, een deel dat je op de schroefdraad van de lens draait en een draairing waarmee je het effect kunt doseren door er aan te draaien. Er is bijna altijd een bepaald punt waarop die witte wolk in de blauwe lucht er echt uit springt, je herkent dit meteen. Het filter is het meest effectief als het op 90 graden van de zon wordt gehouden, dus de zon staat links of rechts van de fotograaf en daarnaast hangt het ook nog af van de verticale hoek waarin de camera wordt gehouden. Soms krijg je ook al donkere luchten als je geen polafilter gebruikt, vooral op hele zonnige dagen.
Door aan het filter te draaien komt er ander licht de lens binnen.
Circulair of lineair?
Er zijn twee verschillende filters, een circulair en een lineair filter. Lineaire filters zijn minder duur dan circulaire filters en ook marginaal effectiever. Maar je hebt een circulair filter nodig als je een camera hebt dat door de lens meet of autofocus heeft, anders schakel je door het ombuigen van lichtstralen dat het filter doet één of beide functies uit. Kortom je hebt een circulair filter nodig voor alle spiegelreflexcamera’s sinds… ehm… 1960 ofzo
Prijskaartje
Komt al dit moois ook met een prijskaartje? Ja, je verliest met een polarisatiefilter gemiddeld 1-2 F-stop(s), wat betekent dat je sluitertijd iets langzamer is dan als je geen polarisatiefilter gebruikt. Zou je zonder op 1/180s kunnen schieten, dan zit je nu op 1/60s. Afhankelijk van op hoeveel mm je schiet zou je camerashake in je foto’s kunnen introduceren. Ruwweg moet de sluitertijd minimaal gelijk zijn aan het aantal mm, bijvoorbeeld 1/100s minimaal op 100mm.
Het verliezen van wat licht is echter geen probleem op dagen met blauwe luchten en een zonnetje, dan is er voldoende licht om dit te compenseren. Soms kan het zelfs wenselijk zijn expres het filter er op te draaien en wat licht te verliezen, zodat je juist op die zonnige dagen een langzamere sluitertijd kunt krijgen en daardoor een creatieve beweging in de foto kunt bewerkstelligen.
Ook koelt het polafilter het beeld iets meer af, er wordt meer blauw in de foto geïntroduceerd. Maar dit is niet iets dat niet digitaal opgelost kan worden. Het effect kan ook te ver doorslaan, bijvoorbeeld op hogergelegen locaties, maar ook op zeeniveau. De lucht wordt dan zo donker dat het bijna zwart lijkt. Je kunt je filter vaak niet gebruiken als je een lenskap op je lens gebruikt. Dit zal dan ook bij een lens worden vermeld.
Heb je een filter nodig voor elke lens? Niet per se, polarisatiefilters zijn relatief duur dus je kunt het beste een afweging maken welke lenzen er van zouden kunnen profiteren. Elke lens heeft een bepaalde filterdiameter. 50mm, 77mm, 82mm, 85mm, het komt niet vaak voor dat je twee lenzen hebt die dezelfde diameter delen. Voor elke diameter moet je dan een filter hebben. Het is echter ook mogelijk verloopadapters te gebruiken. Bijvoorbeeld een 58mm filter kan met een adapter ook op 55 of 52mm lenzen worden geplaatst of een 77m filter kan met een adapter op 72, 67 of 62mm lenzen. Soms is het ook de vraag of het echt nuttig is om een polarisatiefilter op een lens te plaatsen. Bijvoorbeeld bij macro lenzen ben je toch al aan het knokken om genoeg licht te krijgen en het beeld stil te houden, dan kun je niet nog eens 1.5 F-stop aan licht verliezen.
Mijn vraag daarbij is op welke lens je nu met name/bij voorkeur een polafilter gebruikt. Duidelijk niet de macro, maar is dat de 16-50, de 80-200 of de nog grotere zooms?
Iemand met ervaring hier?
Topic: FILTERS 2 (gelezen 2108 keer)